بی توجهی به دمای موتور یکی از شایع ترین اشتباهاتی است که بسیاری از رانندگان مرتکب میشوند و همین موضوع میتواند خسارتهای جبران ناپذیری به خودرو وارد کند. موتور خودرو نیازمند شرایط کاری مناسب برای عملکرد بهینه است.
یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر عمر و کارایی موتور، کنترل صحیح دماست. در صورت نادیده گرفتن این موضوع، مشکلاتی مانند افزایش مصرف سوخت، آسیب به واشر سرسیلندر، تاب برداشتن قطعات فلزی و حتی از کار افتادن کامل موتور رخ خواهد داد.
در این مقاله بررسی میکنیم که بی توجهی به دمای موتور چه آسیبی به خودرو میزند و چگونه میتوان با رعایت نکات ساده از این مشکلات پیشگیری کرد.
دمای موتور باید در یک محدوده مشخص باقی بماند تا احتراق درون سیلندرها به طور صحیح انجام شود. در صورت پایین بودن دما، سوخت به طور کامل نمیسوزد و راندمان کاهش مییابد. در مقابل، بالا رفتن بیش از حد دما موجب ذوب شدن قطعات فلزی، خرابی واشر سرسیلندر و حتی قفل شدن پیستونها خواهد شد. بنابراین، بی توجهی به دمای موتور مساوی است با کوتاه شدن عمر مفید خودرو.
یکی از اولین قطعاتی که در اثر داغ شدن بیش از حد موتور آسیب میبیند، واشر سرسیلندر است. این قطعه مسئول آب بندی بین سرسیلندر و بلوک موتور است. در صورت بالا رفتن دما، واشر میسوزد و ترکیب آب و روغن اتفاق میافتد.
دمای بالا باعث تغییر شکل فلزات میشود. وقتی راننده نسبت به افزایش دما بی تفاوت باشد، سرسیلندر تاب برمیدارد و تعمیر آن بسیار پرهزینه خواهد بود.
در اثر گرمای بیش از حد، روغنکاری به درستی انجام نمیشود. پیستون و رینگها به جداره سیلندر میچسبند و گیرپاژ خودرو رخ می دهد.
وقتی دما به درستی کنترل نشود، احتراق بهینه انجام نمیشود. این موضوع نه تنها باعث افزایش مصرف سوخت میشود بلکه قدرت موتور نیز کاهش مییابد.
بی توجهی به دمای موتور در طولانی مدت منجر به خرابی واتر پمپ، رادیاتور و ترموستات خواهد شد. در نتیجه، هزینه تعمیر و تعویض قطعات چند برابر افزایش پیدا میکند.
شناخت علائم هشدار دهنده، مهمترین راه برای جلوگیری از آسیبهای جدی به خودرو است.
اولین و واضح ترین نشانه، حرکت عقربه دما به سمت مناطق قرمز روی آمپر است. این موضوع نشان میدهد سیستم خنک کننده بهدرستی کار نمیکند.
وقتی مایع خنک کننده بیش از حد داغ شود، بخار از رادیاتور یا شیلنگها خارج میشود. بیتوجهی به دمای موتور در این شرایط میتواند منجر به جوش آوردن خودرو شود.
اگر به دلیل داغ شدن بیش از حد، واشر سرسیلندر بسوزد، آب وارد محفظه روغن میشود و رنگ روغن به حالت شیری تغییر میکند.
چراغ هشدار دما یا چراغ چک موتور میتواند علامتی از وجود مشکل در سیستم خنک کننده یا افزایش دما باشد.
زمانی که دما بالا میرود، موتور برای جلوگیری از آسیب شدید، عملکرد خود را محدود میکند. این مسئله به صورت کاهش قدرت و شتاب نمایان میشود.
انتشار بوی سوختگی یا بوی ضدیخ یکی دیگر از علائم مهم بی توجهی به دمای موتور است که نباید نادیده گرفته شود.
برای پیشگیری از مشکلات ناشی از بی توجهی به دمای موتور، باید عوامل اصلی افزایش دما را بشناسیم:
۱. بررسی منظم مایع خنککننده
۲. توجه به نشانگر دما
۳. سرویس دورهای سیستم خنک کننده
۴. توقف به موقع در زمان بالا رفتن دما
یکی از مهمترین دلایلی که رانندگان باید به این موضوع توجه داشته باشند، هزینههای سنگین تعمیرات است. در بسیاری از مواقع، تعمیر واشر سرسیلندر یا تاب برداشتن سرسیلندر، هزینهای معادل نیمی از ارزش خودرو خواهد داشت. در حالی که با یک بررسی ساده روزانه، میتوان از این خسارتها جلوگیری کرد.
باز کردن درب رادیاتور یا منبع انبساط در حالت داغ
ادامه رانندگی با موتور داغ
خاموش کردن ناگهانی موتور بدون فرصت خنک شدن
ریختن آب سرد روی موتور داغ
بیتوجهی به دمای موتور و حرکت مجدد بدون رفع مشکل
اگر عقربه دما بیش از حد معمول بالا رفت یا چراغ هشدار دما روشن شد، باید سریعاً خودرو را متوقف کنید و پس از خنک شدن موتور، مشکل را بررسی نمایید.
بله، در دماهای غیر استاندارد احتراق سوخت کامل انجام نمیشود و همین موضوع باعث کاهش راندمان و افزایش مصرف بنزین خواهد شد.
بله، زمانی که دمای موتور بیش از حد بالا برود، سیستم ایمنی خودرو برای جلوگیری از آسیب بیشتر، موتور را خاموش میکند. این موضوع اگر تکرار شود میتواند به قطعات داخلی موتور آسیب جدی وارد کند.
بهترین زمان، صبحها قبل از روشن کردن خودرو یا زمانی است که موتور کاملاً سرد شده باشد. باز کردن درب رادیاتور هنگام داغ بودن موتور بسیار خطرناک است و ممکن است باعث سوختگی شود.
نتیجه
در نهایت باید گفت که بی توجهی به دمای موتور میتواند آغازگر زنجیرهای از خرابیهای جدی در خودرو باشد؛ از افزایش مصرف سوخت گرفته تا سوختن واشر سرسیلندر و حتی از کار افتادن کامل موتور.
رانندگان هوشمند کسانی هستند که پیش از وقوع این مشکلات، با کنترل منظم سطح مایع خنککننده، توجه به آمپر دما و سرویس دورهای سیستم خنککننده، سلامت موتور را تضمین میکنند.
